Superhelden Therapie

“A hero is an ordinary individual who finds the strength to persevere and endure in spite of overwhelming obstacles.”

~ Christopher Reeve

Filmpje "GGZ Boxing presenteert: Superhelden Therapie"

 

It’s a bird! It’s a plane! It’s… Superhero Therapy!

Veel mensen ervaren steun en inspiratie door personages uit films, series, strips of games. Ze herkennen zichzelf erin, voelen zich gesterkt of worden juist geraakt door het verhaal erachter. Zo werkte het ook voor mij. Tijdens een burn-out in 2012 zag ik op een vrijdagavond “Superman Returns” op SBS6. Die film wakkert mijn jeugdpassie voor Superman aan en gaf me een duwtje in de rug om sneller uit die moeilijke periode te komen.

Superhelden Therapie is een evidence-based behandelvorm die gebruikmaakt van popcultuur. Denk aan films, strips, games, muziek en literatuur als middel om thema’s als trauma, veerkracht, identiteit en persoonlijke groei te verkennen. De therapie is gebaseerd op ACT (Acceptance and Commitment Therapy) en CGT (Cognitieve Gedragstherapie), en wordt volledig afgestemd op jouw hulpvraag. Ook mensen met autisme hebben hier al veel baat bij gehad.

In 2023 besloot ik me hierin te specialiseren, op basis van mijn passie voor storytelling en mijn opleidingen in creatieve therapie, rationeel-emotieve therapie en narratieve therapie.

Superhelden Therapie sluit naadloos aan op:

  • individuele kickbokstherapie,

  • EMDR-sessies,

  • of als onderdeel van de sessies Kickboksend Groeien.

Fabels en feiten

Een veelgehoorde misvatting is dat Superhelden Therapie alleen voor kinderen zou zijn, of alleen draait om klassieke superhelden met bovenmenselijke krachten. Dat klopt deels — het is zeker óók geschikt voor kinderen — maar minstens zo waardevol voor tieners en volwassenen.

En het gaat niet alleen over krachten zoals vliegen of onsterfelijkheid. Het gaat over kracht in bredere zin: over mensen of personages die hun intelligentie, technologie, observatievermogen, empathie of moed inzetten om verschil te maken. Denk aan Batman, Iron Man, Sherlock Holmes of zelfs mensen uit het echte leven.

Veel helden ontstaan niet ondanks, maar juist dankzij hun pijn. Verlies, trauma, misbruik of een levensveranderende gebeurtenis vormt vaak het begin van hun verhaal — en dat geldt voor velen van ons.

Mindfulness in Superheldenstijl

We maken in de therapie gebruik van mindfulness- en schrijfopdrachten die gekoppeld zijn aan bekende personages. Hieronder twee voorbeelden:

🕸 Spider-Man: Stem af op je Spidey-zintuigen
Loop je vast in de automatische piloot? Dan helpt het om je zintuigen opnieuw te activeren. In deze mindfulnessoefening gebruiken we Spider-Man als inspiratiebron om terug in contact te komen met je lichaam en gevoel. Ga in een rustige ruimte zitten met pen en papier en volg de video.

🐾 Het Hondenpark (met een horror-knipoog)
Angst vermijden maakt het vaak alleen maar groter. In fictie groeien personages als Freddy Krueger of Pennywise juist op angst. Deze oefening helpt je — geïnspireerd door dat idee — om jouw angsten te erkennen en ermee te oefenen via meditatie, reflectie en schrijven. Je innerlijke Stephen King mag meedoen!

Een cosplayer als Kylo Ren

 

Een voorbeeld uit de praktijk

Soms kiezen mensen juist een schurk of antiheld als favoriet personage. En ook dat is oké. Het kan zelfs enorm krachtgevend zijn.

Neem ‘Jane’, een Amerikaanse vrouw met OCD en sociale angst. Op haar werk werd ze jarenlang over het hoofd gezien. Ze noemde zichzelf een stil muisje. Tot ze in therapie begon te praten over haar favoriete personage: Kylo Ren uit Star Wars. Haar houding veranderde direct: rechtop, schouders naar achteren, krachtige stem. Ze bewonderde hoe hij zijn boosheid durfde te tonen — iets wat zij onbewust zelf onderdrukte.

Samen werkten ze aan het kanaliseren van haar ‘duistere kant’. Ze oefende in rollenspellen hoe ze zich assertiever kon uiten. En jawel — uiteindelijk vroeg ze haar baas om loonsverhoging. En kreeg het.
Om het te vieren bouwde ze in Disneyland haar eigen lichtzwaard. Sindsdien cosplayt ze regelmatig en blijft ze werken aan haar zelfexpressie en kracht.

Wil je meer weten over hoe cosplay hieraan bijdraagt? [Lees dan ons uitgebreide essay over de kracht van verkleden en identificatie.]

In december 2023 zijn er 5 blogs verschenen in het kader van Superhelden Therapie. In januari, maart en juni 2024 volgden er nog een paar. Dit zijn de links:

1) Jessica Jones & Het Kilgrave Effect (2 december 2023)

2) Cobra Kai: Hartverwarmende nostalgie, de kracht van een invloedrijke leraar en het pad naar genezing en verbinding (9 december 2023)

3) Harry Potter & De Inzichten van de Geest (16 december 2023)

4) The Punisher: Eindelijk gerechtigheid... (23 december 2023)

5) X-Men: Jean Grey - The Dark Phoenix (29 december 2023)

6) 2024: Into the Spider-Verse!!! (11 januari 2024)

7) De psychologie van Wolverine: De zoektocht naar identiteit (27 maart 2024)

8) Superkrachten voor je bovenkamer (27 juni 2024)

Meer weten?

© Mustafa van Buren